Pedagodzy i psycholog

Profilaktyka

Wakacje bez czerniaka…

Zbliża się okres wakacyjny, który niezmiennie kojarzy się wszystkim ze słońcem. Jednak, korzystając ze słonecznych kąpieli, warto pamiętać o ochronie skóry przed szkodliwym promieniowaniem UV, którego nadmiar może przynieść bardzo groźne skutki. Koniecznie zapoznaj się z poniższymi informacjami na temat jednego z najbardziej złośliwych nowotworów skóry 

https://akademiaczerniaka.org.pl

(więcej o nowej stronie tu: https://www.facebook.com/znamieznamje/)


Linki do materiałów filmowych dotyczących przemocy, trudności emocjonalnych, wykluczenia społecznego i przeciwdziałania tym zjawiskom:

 

- CZASAMI MAM DOŚĆ, film dotykający problemu samobójstw:

https://www.youtube.com/watch?v=v_qKbTAQIe0

 - (NIE)WIDZIALNA NASTOLETNIA DEPRESJA, film dotykający problemu depresji:

https://www.youtube.com/watch?v=_96_Ck_w_gw

 O LUKSUSIE W XXI WIEKUfilm dotykający problemu ubóstwa menstruacyjnego:

https://www.youtube.com/watch?v=TCSI6-DOL90

 WPŁYW ZŁEGO TOWARZYSTWA, film dotykający problemu relacji rówieśniczych

https://www.youtube.com/watch?v=ePrtgpke-Eo


Zaburzenia lękowe

Lęk jest jedną z emocji podstawowych, która towarzyszy człowiekowi od pierwszych miesięcy jego życia i spełnia funkcję adaptacyjną informując o zagrożeniu i uruchamiając mechanizmy przystosowawcze mające na celu uchronienie go przed niebezpieczeństwem. Bardzo istotne jest odróżnienie strachu od lęku. Ten pierwszy towarzyszy każdemu człowiekowi, często z uzasadnionych przyczyn i wyróżnia się reakcją, np. ucieczką. Lęk z kolei jest towarzyszącym uczuciem braku bezpieczeństwa .

 Niestety, lękom często towarzyszą różne fobie, kołatanie serca, wzrost ciśnienia, a nawet problemy z oddychaniem. Czasami lęk paraliżuje młodego człowieka i nie jest to jego wina, tylko wina zaburzeń emocjonalnych, o których mowa wyżej.

U dzieci i młodzieży najczęściej występuje lęk separacyjny, społeczny i uogólniony. Towarzyszą zawsze podobne objawy, które można porównać do ciągłych, natrętnych myśli o danej sytuacji, w której może znaleźć się dziecko. Przy silnych zaburzeniach lękowych towarzyszą bóle głowy, biegunki i bóle brzucha. 

Zaburzenia lękowe mogą przybrać kilka form, do najbardziej powszechnych należą:

– lęk separacyjny – dziecko reaguje silnym lękiem w sytuacji rozdzielenia go z opiekunami, towarzyszą temu zaburzenia somatyczne (bóle głowy, bóle brzucha, nudności), bardzo się o nich martwi, obawia się, że nie wrócą, będą mieli wypadek, zaginą lub umrą, często jest nieobecne w szkole, nie chce jeździć na wycieczki szkolne, w razie wyjazdu bez rodziców bardzo często do nich dzwoni, prosi o zabranie do domu;

– fobia społeczna – lęk przed uczestniczeniem w sytuacjach społecznych, w których można zostać ocenionym lub znaleźć się w centrum uwagi. Dzieci cierpiące na tę formę zaburzeń unikają zabaw szkolnych, przyjęć, jedzenia w większej grupie osób. Są także bardzo spokojne, ciche, unikają ubrań czy też aktywności, przez które ktoś mógłby zwrócić na nie uwagę. Przez to często nie uzyskują pomocy gdyż są po prostu uważane za dzieci grzeczne, nie sprawiające problemów. W sytuacjach ekspozycji społecznej odczuwają lęk, któremu towarzyszą takie objawy somatyczne jak pocenie się, zaczerwienienie twarzy czy nagła potrzeba skorzystania z toalety;

– fobie specyficzne – lęki powodujące znaczne pogorszenie funkcjonowania dziecka a odczuwane w związku z konkretnymi sytuacjami czy obiektami, które są w dzieciństwie powszechne (zwierzęta, strzykawki, lekarz, widok krwi, zamknięte przestrzenie);

– zaburzenia lękowe z napadami paniki – okresowe występowanie napadów silnego lęku z towarzyszącymi im objawami somatycznymi takimi jak brak tchu, kołatanie serca czy zawroty głowy. Dziecko zaczyna unikać miejsc, w których doświadczyło ataku paniki lub takich, z których w razie wystąpienia ataku byłoby mu trudno się wydostać. Dzieci te unikają wyjść do kina, podróżowania środkami transportu publicznego czy udziału w wydarzeniach szkolnych z obawy o wystąpienie ataku w miejscu publicznym i kompromitacją. Unikają także lekcji wychowania fizycznego i uprawiania sportu gdyż szybsze bicie serca czy przyśpieszony oddech kojarzą im się negatywnie z objawami ataku paniki;

– uogólnione zaburzenia lękowe – charakteryzuje się występowaniem trudnych do opanowania lęków dotyczących różnych codziennych aktywności czy sfer życia. Dzieci te zamartwiają się o różne rzeczy, ale nie można wskazać jednego, głównego motywu lęku jak w przypadku innych zaburzeń lękowych;

– mutyzm wybiórczy to zaburzenie lękowe które przejawia się odmową komunikacji werbalnej z osobami obcymi (nie zawsze wszystkimi), przy czym mowa dziecka i jej rozumienie są rozwinięta prawidłowo. Podczas kontaktu z osobami obcymi dziecko milczy, nie reaguje na pytania lub odpowiada na nie gestami. Unika kontaktu wzrokowego, nie okazuje emocji za pomocą mimiki. W domu lub jakimś innym wybranym przez siebie środowisku dziecko czuje się jednak bardzo swobodnie i chętnie ze wszystkimi rozmawia.

Okres 12-18 lat to koncentracja lęku wokół obowiązków szkolnych i relacji rówieśniczych: ryzyko wykluczenia spośród grona znajomych, odrzucenie, zawstydzenie przed rówieśnikami. 

 

Zaburzenia lękowe dotykają od 5 do 12%  populacji dziecięcej co oznacza, że na trzydzieścioro dzieci dwoje lub troje doświadcza lęku, który wymaga specjalistycznych konsultacji i leczenia

pedagog1

Gdzie zwrócić się o pomoc jeśli podejrzewamy, że nasze dziecko cierpi na któreś z zaburzeń lękowych?

Właściwym miejscem jest gabinet psychologa lub lekarza psychiatry. Leczenie najczęściej przybiera formę psychoterapii, szczególnie poznawczo-behawioralnej a także różnych treningów, których celem jest rozwój umiejętności społecznych, asertywności czy nauczenie się metod relaksacyjnych bardzo przydatnych przy zaburzeniach lękowych z napadami paniki. Gdy sama psychoterapia nie przynosi zadowalających efektów, lub poziom odczuwanego lęku uniemożliwia rozpoczęcie psychoterapii stosuje się także farmakoterapię w celu zmniejszenia objawów. 

Nieleczone zaburzenia lękowe powodują znaczny wzrost ryzyka wystąpienia w późniejszych etapach życia takich problemów jak depresja czy uzależnienia od substancji psychoaktywnych.

Jak radzić sobie z lękiem?

Poniższe rady nie zastąpią fachowej pomocy, mogą jednak okazać się użyteczne. Gdy doświadczasz lęku:

  • odłóż na później poważne zmiany w życiu: mierzenie się z nimi jest trudne także bez nasilonego lęku, więc jeśli to możliwe, poważne decyzje jak przeprowadzka czy zmiana pracy odłóż na czas, kiedy poczujesz się lepiej,
  • rozwiązuj konflikty w relacjach: kłopoty w związkach mogą przyczyniać się do lęku, dlatego rozwijaj umiejętność otwartej komunikacji i rozwiązuj problemy w momencie gdy zaczynają narastać,
  • utrzymuj zdrowy styl życia: zdrowe odżywianie, regularne ćwiczenia fizyczne  i wysypianie się może pomóc w radzeniu sobie z lękiem,
  • zrelaksuj się: znajdź czas na aktywności sprawiające Ci przyjemność jak czytanie, bieganie, medytacja, słuchanie muzyki. Istnieje też wiele technik relaksacyjnych których można się nauczyć, w tym celu kup poradnik lub zapisz się na odpowiedni kurs,
  • ogranicz spożycie alkoholu i używek: mogą one powodować długoterminowe problemy i utrudniać powrót do zdrowia. Dobrym pomysłem jest też unikanie substancji stymulujących, w szczególności nadmiaru kofeiny i podobnych jej substancji zawartych np. w napojach energetycznych.